Stap terug doen
'De impact van een medisch incident is groot voor de patiënt, maar ook voor de betrokken medisch specialist zo blijkt uit de enquête', meldt de Federatie. Van de respondenten vindt 90% dat het mogelijk moet zijn voor een medisch specialist om tijdelijk een stap terug te doen na het meemaken van een ernstig medisch incident.
Met de enquête ‘Wat doet het met een medisch specialist als er iets ernstig misgaat in het zorgproces?’ heeft de Federatie een inschatting kunnen maken hoe dit onder medisch specialisten leeft.
De respondenten geven onverdeeld aan dat een ernstig incident veel met hen doet. Het raakt hen dat hun intentie om het goed te doen haaks staat op de gevolgen van een ernstig incident. Daarbij geeft een ruime minderheid van de respondenten aan (15%) weleens overwogen te hebben tijdelijk te stoppen met de uitoefening van het beroep als gevolg van een ervaring met een ernstig medisch incident. En 9% van hen heeft weleens overwogen geheel te stoppen met de uitoefening van het beroep.
Frank de Grave, algemeen voorzitter van de Federatie Medisch Specialisten, was maandagochtend samen met medisch specialist Hans Ablij te gast in Radio 1 de Ochtend.
Over het feit dat slechts weinig medisch specialisten weleens heeft overwogen tijdelijk een stap terug te doen, zei De Grave: 'Het is op dit moment niet goed geregeld. Want als een medisch specialist een stap terug wil doen, dan zijn er patiënten die overgedragen moeten worden en dat heeft verregaande gevolgen. We kregen meer en meer signalen, vandaar deze enquête. De gevolgen zijn niet alleen emotioneel groot, maar ook voor het eigen professioneel handelen, dan is het beter om een stap terug te doen. Hier moeten we goede afspraken over maken.'
Steun collega’s
Van de respondenten heeft 85% aangegeven dat ze met hun problemen goed terecht kunnen bij de directe collega’s in de vakgroep of binnen de medische staf na het meemaken van een ernstig medisch incident. In 25% van de gevallen is in het ziekenhuis structurele opvang geregeld. Van de respondenten heeft 95% aangegeven een structurele vorm van ‘peer support’ (ondersteuning en begeleiding door collega’s) van belang te vinden.
Gestructureerde opvang
De Federatie heeft de voorkeur voor een meer gestructureerde vorm van opvang, zoals bijvoorbeeld de oprichting van een commissie collegiale ondersteuning waar de gynaecologen al enige jaren ervaring mee hebben. Voor een klimaat waarbinnen openheid wordt betracht, is het nodig dat medisch specialisten begeleiding krijgen als zij bij een incident betrokken zijn geweest.
Het is niet eenvoudig om je open en kwetsbaar op te stellen. Begeleiding door het ziekenhuis of wetenschappelijke vereniging kan daarbij helpen. De Federatie zal de komende tijd de bestaande initiatieven op dit thema in kaart brengen ten behoeve van het organiseren van structurele opvang.
Verwerking
Opvallend uit de enquête is dat veel respondenten omschreven hebben wat een ernstig incident met hen heeft gedaan. Ze beschrijven dit onder meer als volgt: 'Je motivatie om door te gaan valt weg', 'De druk wordt steeds hoger', 'Ik voel me erg onzeker', 'Je wankelt', 'Ik twijfel of ik mijn beroep nog kan uitoefenen', 'Mijn zelfvertrouwen na het incident was laag', 'Het raakt je, met slapeloze nachten als gevolg' en 'Het voelde als een ernstig falen'.
De respondenten geven aan dat het belangrijk is voor het verbeterproces na een incident om meer openheid te betrachten, hetgeen ook helpt bij de verwerking door de medisch specialist.