Uit de praktijk blijkt echter dat nog weinig mensen met dementie gebruik maken van vrijwilligershulp. Dat is een van de conclusies in de NIVEL-kennissynthese ‘Vrijwilligershulp thuis bij mensen met dementie’. De kennissynthese biedt een inventarisatie van de kennis over en het gebruik van vrijwilligershulp door mensen met dementie en hun mantelzorgers.
Het is nog onduidelijk waarom zo weinig mensen met dementie gebruik maken van vrijwilligershulp en hoe de toeleiding zou moeten plaats vinden. Toekomstig onderzoek zal hierin inzicht moeten bieden.
Langer thuis met de nieuwe Wmo
Vrijwilligershulp kan een belangrijke rol spelen in de zorg voor mensen met dementie en hun mantelzorgers: vrijwilligers bieden sociale en praktische ondersteuning. Hiermee kunnen vrijwilligers er toe bijdragen dat mensen met dementie op een veilige manier, en met voldoende kwaliteit van leven, langer thuis kunnen blijven wonen. Met de inwerkingtreding van de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo, 2015) is dit extra relevant geworden. Deze kennissynthese bundelt de kennis over vrijwilligershulp voor mensen met dementie en hun mantelzorgers, als input voor praktijk, beleid en verder onderzoek.
Bezoekdienst wordt het meest aangeboden
Er bestaan uiteenlopende vormen van georganiseerde vrijwilligershulp voor mensen met dementie in de thuissituatie. Voorbeelden zijn: nachtvrijwilligers, vrijwilligers bij wandelclubs, internetfora, de Alzheimer telefoon en de bezoekdienst. De bezoekdienst dementie wordt in Nederland het meest aangeboden en georganiseerd door vrijwilligersorganisaties. Vrijwilligers gaan volgens een vast patroon op bezoek bij iemand met dementie en zijn/haar mantelzorger en bieden dan praktische en sociale ondersteuning.
Meer aandacht nodig voor toeleiding naar vrijwilligershulp
n het algemeen is er voldoende aanbod van vrijwilligershulp voor mensen met dementie en hun mantelzorgers. Specifieke vrijwilligershulp voor mensen met érnstige dementie, is daarop een uitzondering: dat aanbod is schaars. Voor beide vormen signaleren experts een probleem in de toeleiding van mensen met dementie en hun mantelzorgers naar vrijwilligershulp. Initiatieven als ‘Dementievriendelijke gemeenten’ en de landelijke overheidscampagne ‘Dementievrienden’ die in 2016 van start is gegaan, hebben naar verwachting een stimulerende werking. Onderzoek zal moeten uitwijzen wat de effecten van de initiatieven zijn en welke elementen effectief zijn.
Methode
Voor deze kennissynthese zijn relevante onderzoeks- en beleidsdocumenten en websites bestudeerd en zijn experts geraadpleegd in een expertbijeenkomst in november 2015.