Sinds de transitie in de zorg van 2015 staan deze juist onder druk, zo blijkt uit onderzoek door Alzheimer Nederland onder mantelzorgers, aanbieders van dagactiviteiten en gemeenten. Donderdag 3 maart vond een plenair debat over de inkoop van dagbesteding plaats in de Tweede Kamer.
Alzheimer Nederland publiceert het volledige rapport van haar peiling naar de stand van zaken van dagactiviteiten sinds de decentralisatie van de zorg in 2015. De belangrijkste cijfers en conclusies zijn op voorhand gedeeld met de Kamerleden. Dit schrijft Alzheimer Nederland op de website.
Julie Meerveld, manager belangenbehartiging en zorgvernieuwing: "De cijfers geven een zorgwekkend beeld juist nu ontlasting van de mantelzorger in de thuissituatie zo hard nodig is door de stijging van het aantal thuiswonende mensen met dementie. Wat Alzheimer Nederland vraagt is een betere kwaliteit en toegankelijkheid van dagactiviteiten. Dagactiviteiten waarin dankzij de inzet van professionals de persoon met dementie centraal staat. Dagactiviteiten die financieel haalbaar zijn voor de bezoeker en de mantelzorger, en dagactiviteiten die aandacht hebben voor de wensen, voorkeuren en behoeften van bezoekers, maar ook hun mantelzorgers. "
Het belang van dagactiviteiten
Dagactiviteiten zijn voor mensen met dementie belangrijk. Mensen worden geactiveerd, zijn onder gelijkgestemden en zijn even weg van huis. Voor de mantelzorger, die vaak 24 uur per dag voor hun naaste met dementie zorgen, zijn de dagactiviteiten een noodzaak om de batterij weer op te laden.
Dagactiviteiten onder druk
Sinds 2015 zijn dagactiviteiten voor mensen met dementie de verantwoordelijkheid van de gemeente (Wmo). Afgelopen jaar is een transitiejaar geweest. Uit onderzoek door Alzheimer Nederland blijkt dat de kwaliteit en toegankelijkheid van dagactiviteiten sindsdien enorm achteruit zijn gegaan. Een aantal conclusies uit het onderzoek:
1. Dagactiviteiten worden door de verhoging van de eigen bijdrage (te) duur volgens 25 procent van de aanbieders en de mantelzorgers, waardoor mensen afhaken, er al niet meer aan beginnen of zich bovenop de zware mantelzorg ook nog financiële zorgen maken. Een mantelzorger zegt hierover het volgende: 'Het tarief voor dagbesteding op de zorgboerderij is in 2015 verhoogd van € 14,00 per uur naar € 51,96 per uur! Twee dagen in de week zorgboerderij was in 2014 € 224,00 en in 2015 euro € 831,36 per vier weken. De middeninkomens zijn hierdoor onevenredig zwaar getroffen. Ik vind het reuze oneerlijk dat het tarief bepaald wordt door de gemeente waarin je woont. Het is eind december 2015 nog steeds onduidelijk wat de eigen bijdrage voor 2016 wordt.'
2. Ruim een derde van de aanbieders heeft te maken met een terugloop van het aantal bezoekers. 1 op de 5 zegt ook nog eens dat bezoekers stoppen of minder vaak komen. Dit heeft gevolgen voor de levensvatbaarheid van de locatie.
3. Zowel aanbieders als gemeenten vragen zich af of mensen de weg naar de dagactiviteiten wel weten te vinden. Een goede toeleiding naar de dagactiviteiten komt daarmee onder druk te staan
4. De kwaliteit en de ondersteuning staan onder druk door het werken met minder professionals, meer vrijwilligers en een verschraling van activiteiten. Een derde van de aanbieders ziet zich door de bezuinigingen genoodzaakt meer te werken met vrijwilligers en minder met professionals.
5. Bij 18 procent van de locaties is het vervoer van en naar de dagactiviteiten gewijzigd. Eén op de tien aanbieders zegt zelfs dat er geen vervoer meer is. Deze wijziging in vervoer heeft alles te maken met kostenreductie.