Sterker nog: de situatie in de energiemarkt verergert nu steeds meer energiebedrijven ervoor kiezen om maandelijkse tariefwijzigingen door te voeren. Directeur Dirk-Jan Wolfert van de Vastelastenbond maakt zich grote zorgen: “Met de koude maanden in het vooruitzicht zullen honderdduizenden consumenten die nu al amper de eindjes aan elkaar kunnen knopen maandelijks een nóg hogere energierekening voorgeschoteld krijgen.”
De overheid heeft de btw op de energiebelasting tot het eind van het jaar verlaagd van 21 naar 9 procent, maar dat is niet voldoende om de stijgende energiekosten op te vangen. “Voor stroom betalen huishoudens sinds juli 6 procent meer dan in januari. Voor gas is een stijging van 8 procent waarneembaar. Let wel: deze stijging geldt ondanks de overheidssteun. Uiteraard helpt de btw-verlaging wel, maar deze tijdelijke oplossing is niet genoeg om de energiecrisis te doorstaan”, stelt Wolfert. “In vergelijking met een half jaar geleden zijn de tarieven flink gestegen en het ziet ernaar uit dat deze stijging zich de komende maanden voortzet.”
De Vastelastenbond onderzocht de variabele tarieven die energiebedrijven in januari van dit jaar presenteerden en de tarieven per 1 juli. Voor het onderzoek zijn de tarieven vergeleken van consumenten die zich als nieuwe klant aanmelden bij een energieleverancier. Ook klanten waarvan het vaste contract afliep en overging naar een nieuw variabel tarief zijn meegenomen in dit onderzoek. “Gemiddeld betalen consumenten € 0,03 meer per kilowattuur stroom en voor een kuub gas moet € 0,17 meer afgerekend worden. Deze verschillen lopen op jaarbasis op tot tientallen euro’s."
Zorgelijke ontwikkeling
Een Nederlands huishouden verbruikt volgens onderzoek van Milieu Centraal jaarlijks gemiddeld 1.169 kubieke meter gas en 2.479 kilowattuur elektriciteit. "Met de huidige verhogingen zorgt dat ervoor dat een huishouden € 198,73 meer betaalt voor het gasverbruik (1.169 kuub x € 0,17). Voor stroom zijn consumenten € 74,37 meer kwijt (2.479 kilowattuur x € 0,03). Bij deze berekening hebben we de btw-verlaging voor een heel jaar meegerekend, terwijl we niet de zekerheid hebben dat deze steunmaatregel na 31 december nog steeds van kracht is”, verduidelijkt Wolfert.
Recent onderzoek van de Autoriteit Consument & Markt (ACM) wijst uit dat de helft van de Nederlandse huishoudens een variabel tarief heeft. “Door de huidige energiecrisis zijn er amper tot geen vaste energiecontracten beschikbaar dus gaan mensen waarvan het vaste contract afloopt over op een variabel tarief. Deze consumenten merken het meeste van de tariefwijzigingen. In sommige gevallen gaan ze het drievoudige(!) van hun huidige maandbedrag betalen. Een variabel tarief is aanzienlijk duurder dan een jaar- of meerjarencontract dat voor de energiecrisis werd afgesloten. Met het oog op de huidige situatie in de energiemarkt betekent dit dat steeds meer consumenten maandelijks zijn overgeleverd aan de grillen van de energiemarkt. Dat is een zeer zorgelijke ontwikkeling”, zegt Wolfert.
Perspectief bieden
Door hoge inkoopprijzen wegens gasschaarste voelen energieleveranciers zich genoodzaakt om deze kosten direct aan hun klanten door te berekenen. De variabele energietarieven worden maandelijks aangepast. Op die manier hopen energiebedrijven de klappen op de vangen. “De consument is de dupe van de energiecrisis en het einde is voorlopig nog niet in zicht”, verduidelijkt Wolfert. De directeur van de consumentenorganisatie verwacht dat de situatie op de energiemarkt in rap tempo verslechtert.
Wanneer de temperatuur daalt, stijgt de vraag naar energie. “Met de koude maanden in het vooruitzicht zullen honderdduizenden huishoudens die nu al amper de eindjes aan elkaar kunnen knopen maandelijks een nóg hogere energierekening voorgeschoteld krijgen”, verduidelijkt Wolfert.
Somber beeld
De huidige situatie schetst een somber beeld van de komende maanden. In deze maanden is er nog sprake van overheidssteun maar het is nog afwachten wat consumenten volgend jaar te wachten staat. “De overheidssteun in de vorm van de btw-verlaging loopt tot eind dit jaar maar dan is de energiecrisis naar verwachting nog niet verdwenen. De taak van de overheid is om burgers perspectief te bieden”, zegt de directeur van de consumentenorganisatie. “Het wordt tijd om nu alvast na te denken over manieren om consumenten te helpen .”