Aangezien het tempo van de stijging de laatste weken eerder toe- dan afneemt, lijkt een stabilisering op korte termijn nog niet aanstaande. De stijging heeft alles te maken met het snelle oplopen van de marktrente, de rente op de kapitaalmarkt. Deze geldt als betrouwbare maatstaf voor de hypotheekrente (ook wel de ‘inkoopprijs’ voor geldverstrekkers). Zeker sinds oktober is het statistisch verband tussen beide bijna een-op-een. De oorzaak van de rentestijging is de zorg van beleggers over de hoge inflatie en de plannen van centrale banken om de opkoopprogramma’s af te bouwen en de rente te verhogen.
Kwamen de meeste rentetarieven op 20 en 30 jaar vast de afgelopen weken al boven de 3% uit, nu lijkt het een kwestie van enkele weken (eind april) voordat ook het totaalgemiddelde deze grens slecht. Door de vele renteverhogingen hebben financiers als Lloyds, Triodos en Philips Pensioenfonds dit jaar hun rentetarieven al vaker aangepast dan in heel 2021. De hogere hypotheekrente en het toegenomen verschil tussen de verschillende rentevaste perioden heeft als gevolg dat consumenten hun hypotheekrente gemiddeld genomen korter gaan vastzetten. In februari lag het gemiddelde nog op 20 jaar, afgelopen week was dat afgenomen tot 18,2 jaar (bron HDN). De toetsmethodiek (volgens Nibud) voor hypotheken – waarbij een hogere rente leidt tot een lagere maximale leensom – is daar waarschijnlijk mede debet aan.
De stijgende rente heeft ook gevolgen voor de belangstelling voor bepaalde hypotheekvoorwaarden. De kwaliteit van de door een geldverstrekker aangeboden verhuisregeling is dit jaar belangrijker geworden. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de maximale termijn in maanden na aflossing van de oude hypotheek, waarop de huidige rentecondities kunnen worden meegenomen. Een andere tot voor kort zeer populaire hypotheekvoorwaarde is juist minder bepalend geworden: de dagrente. Bij aanbieders met een dagrente komt de consument onder voorwaarden in aanmerking voor een lagere rente als de hypotheekrente na uitbrengen van de offerte is gedaald. Vanwege de kosten voor de geldverstrekker en de daardoor iets hogere rente heeft de eerste aanbieder (Venn) al besloten deze optie in deze stijgende markt niet meer aan te bieden. Tot slot zien we door de gestegen inflatie, rente en energiekosten ook een toegenomen belangstelling voor het isoleren en verduurzamen van de woning, onder andere met een speciaal verduurzamingsdepot. Veel huiseigenaren zien in het verlagen van hun energielasten een besparingsmogelijkheid.