Tekort na 3 kwartalen 27 miljard euro
'Over het derde kwartaal had de overheid een tekort van 12 miljard euro. In het tweede kwartaal was dit nog 24 miljard euro. Doordat de overheid over het eerste kwartaal 9 miljard euro overhield, bedraagt het tekort na drie kwartalen 27 miljard euro. De overheid had vorig jaar na drie kwartalen nog een overschot van 11 miljard euro', aldus het CBS.
Lasten corona in derde kwartaal gehalveerd
De overheid gaf in het derde kwartaal 10 miljard euro meer uit dan een jaar eerder. Ruim 6 miljard euro hiervan is direct toe te rekenen aan corona gerelateerde lasten. Het tweede kwartaal waren de overheidsuitgaven zelfs 18 miljard euro hoger dan een jaar eerder. Ongeveer 13 miljard euro was toen het gevolg van de coronamaatregelen van het kabinet. Het afgelopen kwartaal zijn de extra coronalasten dus ongeveer gehalveerd.
Totaal 20 miljard extra kosten aan coronamaatregelen
In totaal heeft de overheid de eerste drie kwartalen ongeveer 20 miljard euro aan extra kosten door de coronamaatregelen gemaakt. Het grootste deel daarvan waren de loonsubsidies van de overheid (NOW-regeling) waarmee tot nu toe 14 miljard euro gemoeid is. De inkomenssteun om zelfstandig ondernemers door de coronacrisis te helpen (TOZO) heeft tot nu toe ruim 2 miljard euro gekost.
Reguliere ook uitgaven gestegen
Naast de 6 miljard euro coronalasten had de overheid in het derde kwartaal 4 miljard euro meer aan reguliere uitgaven dan een jaar eerder. Ruim 3 miljard euro werd meer uitgegeven aan uitkeringen in geld en in natura. De uitkeringen in geld laten vooral een stijging zien bij de AOW, en in mindere mate bij de werkloosheidsuitkeringen.
Zorguitgaven
De uitkeringen in natura namen toe door de zorguitgaven. De reguliere zorg werd in het derde kwartaal hervat waardoor de subsidies aan de zorg in het tweede kwartaal plaats maakten voor directe vergoedingen aan zorgverleners voor zorgprestaties. Hierdoor stegen in het derde kwartaal de zorguitkeringen weer ten opzichte van een jaar eerder, in tegenstelling tot het tweede kwartaal toen zij daalden. Na drie kwart jaar heeft de overheid 31 miljard euro meer uitgegeven dan vorig jaar. Dit is een stijging van meer dan 10 procent.
Belastinginkomsten gedaald
De overheidsinkomsten over het derde kwartaal daalden met ruim 1 miljard euro ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2019. De belasting- en premie-inkomsten namen minder af dan een kwartaal eerder: ongeveer 1 miljard euro tegen 5 miljard euro in het tweede kwartaal van 2020. In dat kwartaal kwam de daling vooral door lagere opbrengsten uit de vennootschapsbelasting. Ook in het derde kwartaal namen deze opbrengsten af, nu met minder dan 1 miljard euro. Verder kwam er ook minder geld binnen uit dividendbelasting doordat er minder aan dividend werd uitgekeerd. De opbrengsten uit andere belastingen herstelden zich ten opzichte van het tweede kwartaal. De btw-inkomsten namen bijvoorbeeld weer licht toe.