Tegelijkertijd zijn er ook 121 fondsen die de pensioenen geheel of gedeeltelijk mogen indexeren. Deze fondsen heffen over het algemeen een hogere premie, hebben zich meer dan gemiddeld ingedekt tegen dalende rentes en beleggen minder in aandelen.
Hoge verwachte rendementen in herstelplannen
Pensioenfondsen die een tekort hebben – dat wil zeggen een lagere beleidsdekkingsgraad dan de vereiste dekkingsgraad – moeten een herstelplan opstellen en indienen bij de toezichthouder. In dat plan geven ze aan hoe ze verwachten binnen een periode van tien jaar uit hun tekort te komen. Ze laten zien wat de invloed is van de premie, indexatie en beleggingsrendementen op het herstel. In het uiterste geval kunnen fondsen een kortingsmaatregel in het herstelplan opnemen. Uit de 143 door DNB beoordeelde herstelplannen blijkt dat het herstel van vrijwel alle fondsen uit hoge verwachte beleggingsrendementen moet komen. In een herstelplan is het toegestaan om uit te gaan van maximaal 6,75 procent rendement op aandelen. De meeste pensioenfondsen gaan in hun herstelplannen ook uit van het rendement waarmee maximaal gerekend mag worden. De premie wordt niet gebruikt als middel om te herstellen. Bij de meeste fondsen draagt de premie zelfs negatief bij aan het herstel. Dat komt omdat veel fondsen de premie dempen, waardoor ze een lagere premie heffen dan voor de inkoop van de pensioentoezegging nodig is.
Verwachte rendementen eerder niet gehaald
Veel pensioenfondsen moeten al enige jaren herstelplannen maken. In die eerdere plannen werd ook steeds uitgegaan van rendement als belangrijkste bron van herstel. Figuur 1 laat zien wat het verwachte verloop was van het herstel uit de herstelplannen van pensioenfondsen in 2015 en wat daadwerkelijk werd gerealiseerd. Het gerealiseerde herstel blijft flink achter bij het verwachte herstel. In 2018 werd het herstel van 2017 zo goed als teniet gedaan.
Indexatie
Niet alle pensioenfondsen zitten in zwaar weer. Er zijn ook fondsen die geen of een beperkt tekort hebben en die de pensioenen gedeeltelijk of helemaal mogen indexeren.
De wet schrijft voor dat pensioenfondsen met een beleidsdekkingsgraad boven 110 procent de pensioenen gedeeltelijk mogen indexeren. Fondsen die een hogere beleidsdekkingsgraad hebben dan hun vereiste dekkingsgraad, mogen volledig indexeren. In figuur 2 worden deze fondsen in geel en groen weergegeven. Het gaat om 400 duizend pensioenen bij 33 fondsen met een volledige indexatie en 4,8 miljoen pensioenen bij 88 fondsen die gedeeltelijk mogen worden geïndexeerd.