Daarnaast gaat DNB volgend jaar onderzoek doen naar de mogelijkheden om de risico’s van klimaatverandering voor de financiële sector te testen. Behalve naar verschillende toekomstscenario’s wordt ook gekeken naar het in kaart brengen van de risico’s van klimaatverandering voor vooral de verzekeringssector.
Dit zijn de belangrijkste onderwerpen van een persbijeenkomst vandaag met de DNB-directeuren Toezicht Jan Sijbrand en Frank Elderson ter gelegenheid van de nieuwe ‘Toezicht vooruitblik 2017’ die eveneens vandaag werd gepubliceerd. Deze jaarlijkse vooruitblik biedt een overzicht van de prioriteiten van DNB voor het komende jaar in het toezicht op banken, verzekeraars, pensioenfondsen en andere instellingen.
Kredietmarkten
In het rapport ‘Kredietmarkten in beweging’ laat DNB zien dat verzekeraars en pensioenfondsen hun aandeel in de Nederlandse hypotheekmarkt sinds begin 2010 hebben verdubbeld. Als ook de bankdochters van verzekeraars worden meegeteld, financieren zij nu 28% van het nieuwe hypothecaire krediet terwijl de groei van de hypotheekportefeuille van banken stagneerde.
Gunstig aan deze ontwikkelingen is dat ze leiden tot een vermindering van systeemrisico’s. Pensioenfondsen en verzekeraars beleggen premiegelden voor hun lange-termijn verplichtingen en zijn minder afhankelijk van direct opvraagbare gelden of van marktfinanciering dan banken. In tegenstelling tot banken lopen zij daarbij niet het risico dat geld direct opgevraagd kan worden of dat marktfinanciering onverwacht opdroogt, waardoor de risico’s in het financiële systeem als geheel ook afnemen. Desondanks blijven banken naar verwachting een belangrijke rol spelen in de kredietmarkten. DNB verwacht dat vooral de beleggingen van pensioenfondsen in hypotheken op korte termijn flink kunnen groeien, maar op middellange termijn bereikt de allocatie van deze spelers een niveau waarbij een verdere toename niet langer aantrekkelijk is vanuit het oogpunt van risicospreiding en is de groei van het pensioenvermogen beperkt door de toename van het aantal gepensioneerden.
Klimaatrisico
Het onderzoek naar een stress test voor het klimaat maakt onderdeel uit van een nieuw onderzoek in vervolg op de eerder dit jaar verschenen DNB-rapporten over duurzaam beleggen in de pensioensector en over energietransitie (de overgang van fossiele naar duurzame energiebronnen). DNB wil beter inzicht in hoe klimaatrisico’s de financiële positie van financiële instellingen raken en wil vervolgens bekijken welke consequenties dit heeft voor het toezicht op de financiële sector. Hierover is nu nog maar weinig bekend, ook internationaal.
Behalve via gesprekken met financiële instellingen en contacten met toezichthouders, zal de discussie over de effecten van klimaatverandering ook vorm krijgen in het nieuw opgerichte Platform voor Duurzame Financiering. Onder voorzitterschap van DNB heeft dit platform ten doel kennis te delen en duurzaamheidsinitiatieven te coördineren, en desgewenst samen nieuwe initiatieven uit te werken. Lid van het cross sectorale Platform zijn de Nederlandse Vereniging van Banken, het Verbond van Verzekeraars, de Pensioenfederatie, de Dutch Asset en Fund Management Association, de Ministeries van Financiën en van Infrastructuur en Milieu en het Sustainable Finance Lab.
Vooruitblik 2017
In de nieuwe ‘Toezicht vooruitblik’ blikt DNB vooruit naar de toezichtactiviteiten in het komende jaar. De toezichthouder onderscheidt een aantal risico’s die tot zorgen kunnen leiden over de staat van de financiële sector. Hieronder bijvoorbeeld het lage niveau van de rente, de technologische innovatie, de complexiteit van de regelgeving en het vermogen waarin de financiële sector kan meegaan in de veranderingen in de wereld.
Ook gaat DNB het komend jaar verder met haar inmiddels ingezette dialoog met de sector over technologische innovatie in de financiële dienstverlening en een nog klantvriendelijker vergunningsverleningsproces. Bij de onder toezicht staande instellingen gaat DNB onderzoek doen naar de beheersing van uitbestedingsrisico’s. Ook zal er worden gekeken naar de mate waarin instellingen in staat zijn om te gaan met veranderingen, en naar de kwaliteit van strategische besluitvorming.