Dijkhoff: “De uitzonderlijk hoge asielinstroom via de Westelijke Balkan is de grootste test voor Europese samenwerking in de recente geschiedenis. Het is een probleem dat Duitsland, Nederland, Kroatië of Slovenië niet op eigen houtje kunnen of moeten oplossen. Het is een gezamenlijk probleem dat we gezamenlijk moeten oplossen.” De grootste uitdaging op dit moment is de versterking van de Europese buitengrenzen. “We kunnen niet achterover leunen en zo het einde van Schengen inluiden”. De grenslanden zijn in de eerste plaats verantwoordelijk voor de bewaking van hun buitengrenzen. “Nederland is bereid om te helpen en doet dat ook, maar deze lidstaten moeten ook echt zelf al het nodige doen om te voorkomen dat mensen ongeregistreerd inreizen.” Onlangs heeft Nederland Frontex 35 extra tolken en mensen van de marechaussee en zeehavenpolitie aangeboden.
De afspraak is dat mensen die niet voldoen aan de voorwaarden voor toegang tot de EU de toegang geweigerd wordt. Een uitzondering geldt voor mensen die asiel aanvragen, maar veel mensen weigeren asiel aan te vragen. Ook geldt de afspraak dat de lidstaten waar asielzoekers illegaal de EU binnenkomen asielzoekers registreren en fatsoenlijke opvang bieden. Lidstaten brengen asielzoekers ondanks deze afspraken echter ongeregistreerd naar de volgende grens. Dit leidt tot de schrijnende situaties die we iedere dag op televisie zien. De opvang van asielzoekers komt door het ongeregistreerde doorreizen grotendeels op de schouders van lidstaten als Duitsland en Zweden, maar ook Nederland terecht. Dijkhoff constateert ook dat maatregelen als herplaatsing van asielzoekers zonder goede registratie geen zin heeft.
Volgens Nederland moeten de inspanningen om asielzoekers op te vangen evenrediger verdeeld worden. Nederland wil dat alle asielaanvragen evenredig worden verdeeld en niet alleen de asielaanvragen in landen als Griekenland en Italië. Dijkhoff: “Hiermee voorkomen we dat asielzoekers ongecontroleerd doorreizen naar een ander land.”
Nederland ziet herverdeling van asielzoekers alleen als een tussenoplossing. Ondertussen moet de opvang in veilige landen in de regio worden verbeterd. Uiteindelijk moeten asielaanvragen in Europa afgewezen kunnen worden op veilige derde landen gronden. Asielzoekers kunnen dan worden teruggestuurd naar veilige derde landen in de regio waar asielzoekers bescherming en een toekomstperspectief wordt geboden.
Maandag 9 november komen staatssecretaris Dijkhoff en zijn collega’s in Brussel bijeen voor een extra Justitie en Binnenlandse Zaken Raad over migratie.