Er zijn allerlei manieren om behandelingen bij slapeloosheid te ondersteunen met technologie, bijvoorbeeld apps die je slaap meten of slimme wekkers die je op het juiste moment wakker maken. Slechts de helft van de mensen met slaapproblemen maakt zo’n door technologie ondersteunde slaaptraining daadwerkelijk af.
Onderzoekers van de Universiteit Utrecht, Universiteit van Amsterdam en de TU Delft lieten onlangs in een publicatie in het Journal of Medical Internet Research zien dat de effectiviteit van behandelingen bij slapeloosheid gerelateerd is aan therapietrouw. Om de effectiviteit van slaaptraining te verhogen, ontwikkelden de onderzoekers een interactieve virtuele coach, de SleepCare-app.
Smartphone-app
De smartphone-app SleepCare is gebaseerd op bestaande therapie die wordt gegeven door psychologen. De app doet meer dan alleen het slaappatroon bijhouden: gebruikers gaan ook aan de slag met slaaprestrictie, ontspanningsoefeningen en slaaphygiëne, allemaal afgestemd op het dagelijks leven van de gebruiker. “Het is belangrijk om nieuwe behandelingen voor slapeloosheid te onderzoeken, zoals e-health-behandelvormen. Als deze app de slaap verbetert, kunnen we met weinig kosten ontzettend veel mensen bereiken,” aldus slaaponderzoeker Jaap Lancee (Universiteit van Amsterdam).
Effectiever dan slaapmedicatie
Ongeveer 10% van de Nederlanders lijdt aan chronische slapeloosheid. Structureel slecht slapen kan negatieve gevolgen hebben op de gezondheid en de kwaliteit van leven. “Een behandeling op maat bij slapeloosheid is van groot belang. Met de juiste training kun je beter leren slapen en op de lange termijn blijkt dit effectiever dan slaapmedicatie,” zegt projectleider Robbert Jan Beun (Universiteit Utrecht).
Volhouden
De oefeningen binnen de slaaptherapie zijn vaak wel duidelijk, maar ook erg zwaar om vol te houden. Lancee toonde eerder aan dat meer mensen een internetgebaseerde slaaptraining afmaken als ze hierbij per e-mail ondersteund worden. “Mensen hebben een steuntje in de rug nodig om ook door te gaan als het lastig is.” Een virtuele coach, zoals SleepCare, neemt deze ondersteuning over. Een gebruiker kan bijvoorbeeld met de virtuele coach onderhandelen over gewenste bedtijden, op een manier die lijkt op een gesprek met een echte coach via whatsapp.
Vervolgonderzoek
Met dit project willen de onderzoekers meer inzicht verkrijgen in persoonlijke zelfhulptherapie bij slaapproblemen en het effect van virtuele coaching op een duurzame gedragsverandering. Voor het onderzoek zijn de wetenschappers op zoek naar deelnemers, mensen die lijden aan chronische slapeloosheid. De behandeling met SleepCare bestaat uit een trainingsprogramma van zes weken. De app is op dit moment alleen beschikbaar voor Android-telefoons.