Nederlandse leerling te ongemotiveerd

Ze presteren echter goed en zijn tevreden over hun onderwijs. Leer- en leesplezier blijven achter. Dit constateert de Inspectie van het Onderwijs in het vandaag verschenen Onderwijsverslag 2012/2013.

Leerlingen onvoldoende betrokken in 1 op de 5 lessen voortgezet onderwijs
Onderwijsinspecteurs zien regelmatig lessen waar een groot deel van de leerlingen niet actief betrokken is. In het voortgezet onderwijs gaat het om 21 procent van de lessen, in het basisonderwijs om 9 procent.De komende maanden gaat de inspectie verder verkennen hoe motivatie bevorderd kan worden. Leerlingen geven aan dat hun motivatie daalt, als een activiteit niet voor een cijfer is.

Leraar
Wanneer een leraar zijn les afstemt op de ontwikkeling van leerlingen en goede feedback geeft, raken leerlingen ook beter gemotiveerd. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om het uitdagen van goede leerlingen en het extra ondersteunen van zwakke leerlingen. Schoolbesturen en schoolleiders moeten leraren die dat nodig hebben, ondersteunen bij de verdere ontwikkeling van hun differentiatievaardigheden.

Verbeteringen moeten leiden tot resultaat in de klas
Voor veel verbeteringen en vernieuwingen in scholen geldt dat ze positief hebben bijgedragen aan de onderwijskwaliteit, maar vaak niet zijn afgemaakt in de klas. Veel verbeteringen ondersteunen de leraar te weinig bij zijn dagelijks werk.

Professionalisering van leraren wordt overgeslagen en de vernieuwingen worden van bovenaf opgelegd. De inspectie ziet dan ook de laatste jaren wel vooruitgang op schoolniveau, maar niet in de klas.

Passend onderwijs bewijst zich in betere ondersteuning
Nu de invoering van passend onderwijs aanstaande is, moet deze onderwijsvernieuwing niet blijven stokken op systeemniveau, maar leiden tot betere ondersteuning van leerlingen in de klas.

De inspectie ziet dat er binnen de samenwerkingsverbanden passend onderwijs veel werk verzet is ter voorbereiding op de invoering. Leraren en ouders worden nog te weinig betrokken. Dit baart de inspectie zorgen.

Belangrijke rol voor schoolleiders
De schoolleider heeft een belangrijke rol bij het zorgen dat de leerling baat heeft bij vernieuwingen. Hij is een essentiële schakel tussen het schoolbeleid en het dagelijks werk.

Dit geldt niet alleen voor de implementatie van schoolbeleid in de klas, maar ook voor het inpassen van initiatieven van docenten op schoolniveau. De inspectie ziet dan ook dat op scholen waar de schoolleider goed functioneert, beter onderwijs gegeven wordt.

Nederland weet goede resultaten te behalen met zijn onderwijs: internationaal gezien presteren onze leerlingen in de subtop. De inspectie ziet ruimte voor verdere verbetering. Essentieel hierbij is om telkens de vraag te stellen welke effecten onderwijsvernieuwingen op leerlingen hebben.