Aantal vreemdelingen in bewaring fors gedaald

'In 2013 werden 3.670 vreemdelingen in bewaring geplaatst terwijl dat er een jaar eerder nog 5.420 waren. De gemiddelde bezetting in vreemdelingendetentie is dus met ongeveer een derde gedaald. Dat blijkt uit de Rapportage Vreemdelingenketen waarmee de ministerraad heeft ingestemd.

De gedaalde bezetting in vreemdelingenbewaring past bij het beleid van staatssecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie dat bewaring echt alleen wordt toegepast als ultimum remedium. Teeven heeft afgelopen jaar gezegd dat hij de totale capaciteit van vreemdelingenbewaring zal terugbrengen tot 933 in 2016.

Hij wijst erop dat er sinds het overlijden van de Russische asielzoeker Dolmatov al veel verbetermaatregelen zijn ingezet, maar dat er ook nog veel werk moet worden verzet. De Inspectie Veiligheid en Justitie is gevraagd om de opvolging van alle toezeggingen volgend uit de zaak Dolmatov te monitoren. Dit voorjaar zal de Inspectie haar eerste bevindingen naar de Tweede Kamer sturen.

Uit de Rapportage Vreemdelingenketen blijkt dat de toenemende asielinstroom, die in het eerste halfjaar van 2013 al zichtbaar was, zich in de tweede helft van 2013 heeft doorgezet. De totale asielinstroom in 2013 komt daardoor op 17.190. In 2012 was dat nog 13.170. Met name het aantal asielzoekers dat naar Nederland kwam en een eerste asielaanvraag deed, is sterk gestegen.

Deze stijging is voor een groot deel toe te schrijven aan het groeiend aantal Syriërs dat in Nederland bescherming zoekt. In 2013 hebben 2.670 Syriërs asiel aangevraagd in Nederland. In 2012 waren dat er 450. Het grootste deel van de aanvragen van Syriërs is ingewilligd. De Nederlandse stijging is vanuit EU-perspectief relatief beperkt. In de bestemmingslanden van de EU is al meerdere jaren sprake van een stijgende asielinstroom. Nederland stond in 2013 op de tiende plaats op de ranglijst van landen met de meeste asielaanvragen.

Met het oog op de hogere asielinstroom, heeft de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) maatregelen genomen om de doorlooptijden van procedures zo beperkt mogelijk te houden. De IND heeft onder andere tijdelijk extra personeel aangetrokken. Het hogere aantal afgehandelde asielaanvragen en het grote aantal inwilligingen, leidden tot een toename van het aantal vergunninghouders. De uitstroom naar gemeentelijke huisvesting was hierdoor hoger.

De hogere uitstroom kon echter niet voorkomen dat het aantal vergunninghouders in de opvang sterk is gestegen. Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) heeft ervoor gezorgd dat ze opvang van asielzoekers kon blijven garanderen door tijdelijke extra opvang te organiseren.

Het aantal verhuizingen van gezinnen met minderjarige kinderen in COA-opvanglocaties is in 2013 substantieel afgenomen. Dit is mogelijk ook een gevolg van de werkwijze van het COA waarbij een bewoner die aangeeft te willen verhuizen, nadrukkelijker wordt gewezen op de voor- en nadelen hiervan.

Uit de rapportage blijkt tenslotte dat het aantal aanvragen voor kennismigratie een stijging laat zien. Dit ondersteunt de ambitie van Nederland om aantrekkelijk te zijn voor deze categorie vreemdelingen die een positieve bijdrage levert aan de Nederlandse economie.