Kwalitatief goede en betaalbare zorg moet voor iedere Nederlander toegankelijk zijn. Goed bestuur van zorginstellingen is daarvoor essentieel. Na de presentatie van het rapport van de commissie Halsema, is het ministerie van VWS de eerste die haar plannen voor goed bestuur presenteert. Hoewel het bestuur en toezicht in de zorg de laatste jaren is verbeterd, tonen verschillende incidenten aan dat er nog steeds werk aan de winkel is. Het is gebleken dat wanneer zorgbestuurders en toezichthouders falen, dit funest kan zijn voor de kwaliteit van de zorg. Dit moet te allen tijde worden voorkomen. Om risico’s op problemen in de zorg verder te verkleinen is het van belang de deur dicht te doen voor falende bestuurders.
Strengere eisen aan zorgbesturen
Daarom worden er strengere eisen aan bestuurders en toezichthouders gesteld. Zo zullen bestuurders in de toekomst een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) moeten overhandigen voordat zij tot de raad van bestuur kunnen toetreden. De raad van toezicht heeft een vergewisplicht ten aanzien van de kwaliteit van de aan te stellen bestuurder. Ook krijgen cliënten meer inspraakmogelijkheden in het beleid van een zorgaanbieder. Met name in de langdurige zorg kunnen beslissingen van de zorgaanbieder tenslotte directe gevolgen hebben voor het dagelijks leven van de cliënten. Verder is het van groot belang dat de eisen op zowel het gebied van goed bestuur als van kwaliteit vanaf de start van een nieuwe zorgaanbieder op orde zijn. Daarom gaat de IGZ bij nieuwe zorgaanbieders een toets uitvoeren.
Wet goed bestuur in de zorg
Om alle maatregelen een duidelijke plek te geven zullen de bewindslieden komend voorjaar een wetsvoorstel voor goed bestuur in de zorg aan de Tweede Kamer zenden. In dit wetsvoorstel zullende noodzakelijke verplichtingen voor een goede bestuurs-, toezichts- en medezeggenschapsstructuur worden vastgelegd waarbij het toezicht van de IGZ het sluitstuk is.
Alleen regels niet genoeg
Schippers en Van Rijn benadrukken dat het onjuist is om te denken dat slechts het invoeren van nieuwe regels tot de gewenste verbeteringen zal leiden. ‘Regels worden dan afvinklijstjes waarbij het gevaar bestaat dat het doel van de regels uit het oog verloren wordt. Dat wil je niet. Daarom kijken we goed naar het systeem waarbinnen zorgbesturen werken, maar geven we geen gedetailleerde beschrijving van hoe een zorginstelling ingericht moet worden. Dat blijft te allen tijde de verantwoordelijkheid van de zorgaanbieders. Het gaat er daarbij om dat de checks and balances goed geregeld zijn. Die gaan we duidelijk vastleggen.‘