Fosfaat uit urine en poep van Amsterdammers

‘Dit levert een jaarlijkse kostenbesparing van 400.000 euro op’, aldus Waternet.

Mest voor voetbalvelden
Met het fosfaat uit het Amsterdamse afvalwater kunnen jaarlijks 10.000 voetbalvelden worden bemest. Met een speciaal innamepunt kan er ook pure urine worden ingezameld van poppodia en evenementen met waterloze urinoirs. Voor het einde van dit jaar zal de nieuwe fabriek draaien. Het wordt daarmee de grootste fosfaatfabriek in Nederland en een van de grootste fabrieken in Europa.

Fosfaatvoorraad raakt uitgeput
Het fosfaat uit het afvalwater wordt omgezet in struviet, een meststof. Dit struviet zorgt in de rioolwaterzuivering voor verstoppingen, slijtage van apparatuur, stilleggingen van de installatie en daarmee tot extra kosten. Door het struviet nu actief te gaan winnen snijdt het mes aan twee kanten: minder onderhoudskosten en het terugwinnen van fosfaat. Fosfaat is namelijk een kostbare meststof dat nu nog wordt gewonnen uit mijnen in onder andere Marokko en China. 

De verwachting is dat over 50 jaar deze natuurlijke bronnen uitgeput raken. Zonder fosfaat kan er geen enkel gewas groeien en daarom is het, gezien de groeiende wereldbevolking, erg belangrijk om bestaande bronnen te hergebruiken.  

Van wc naar meststof
Nadat rioolwater is gezuiverd blijft er uiteindelijk slib over. Van dat slib wordt eerst groen gas geproduceerd. Daarna vindt de struvietwinning plaats. Dat gebeurt in drie grote tanks. Eerst wordt het slib kort belucht en daarna wordt er magnesiumchloride (een onschadelijk zout) aan toegevoegd.

Hierna ontstaat het struviet en doordat het struviet zwaarder is dan het slib, zakt het naar de bodem. Vanuit de bodem van de tanks wordt het struviet afgetapt, afgespoeld en is het klaar om ingezet te worden als meststof.

Wetgeving aangepast
Omdat het teruggewonnen fosfaat afkomstig is van een afvalwaterzuivering, wordt het binnen de Nederlandse wetgeving niet gezien als 'meststof' maar als 'afvalstof'. Waternet is samen met de Nederlandse waterschappen in gesprek met de ministeries van I&M en EZ om deze wet aan te passen. 

Naar verwachting treedt op 1 januari 2014 deze wet in werking. De (internationale) markt rondom gerecycled fosfaat zal dan pas echt gaan groeien omdat het fosfaat dan verkocht mag worden.