De jachtbouwer liet de werknemer, lid van FNV Bondgenoten, na drie tijdelijke contracten onder druk van ‘anders geen werk’ een zogenaamde vaststellingsovereenkomst tekenen. Deze hield in dat hij feitelijk weer een tijdelijk contract kreeg. Eerder werd deze ‘chantageconstructie’ door een rechter in Den Bosch gelegitimeerd. De vakbond gaat naar de Hoge Raad, omdat de rechter de wet niet juist heeft toegepast. In de wet staat dat je recht hebt op een vast contract na drie tijdelijke contracten. Dit om het oneindig doorgaan met tijdelijke contracten te voorkomen.
De afspraak ondermijnt niet alleen de wet, maar ook de afspraken die gemaakt zijn in het Sociaal Akkoord met werkgevers en Kabinet. Daarin zijn strengere regels afgesproken om langdurig gebruik van tijdelijke contracten tegen te gaan en die ervoor moeten zorgen dat werknemers vanaf juli 2014 (ingangsdatum zoals afgesproken in het Begrotingsakkoord) na maximaal twee jaar recht hebt op een vast contract.
Mariëtte Patijn, FNV cao-coördinator: “Het is ongelooflijk hoe werkgevers iedere keer opnieuw weer grenzen overgaan om mensen in onzekere contracten te krijgen. Dit lijkt verdacht veel op chantage; om iemand die na drie tijdelijke contracten recht had op een vast contract en graag werk wil houden eerst te laten tekenen voor ontslag na elf maanden en dan als wassen neus een vast contract erbij te geven. In het Sociaal Akkoord hebben we met de werkgevers en het Kabinet afgesproken dat zij vaste arbeidscontracten met de mensen aangaan na maximaal drie tijdelijke contracten in twee jaar, in plaats van drie jaar. Dat staat niet alleen in de wet, daar zullen we werkgevers ook in de praktijk aan houden. Dus banen met zekerheid, echte banen, in plaats van keer op keer losse contracten en schimmige constructies. Wij gaan er alles aan doen om deze ontduiking en ondermijning van wet en afspraken te stoppen. En wij verwachten van de werkgeversorganisaties en het Kabinet ook dat zij er streng op toezien dat we niet opnieuw dit soort chantagegevallen krijgen.”
Legitimatie van chantageconstructie
Een vaststellingsovereenkomst is bedoeld om een einde te maken aan een geschil tussen partijen. In zoverre wordt de vaststellingsovereenkomst gebruikt om een einde te maken over de dienstbetrekking. In deze zaak stond in de overeenkomst dat de projectleider per 1 januari 2012 ontslag zou krijgen. Als hij echter tekende in februari 2011 kon dus voorlopig aan het werk blijven. Na het inwinnen van juridisch advies kwam hij tot de conclusie dat een vierde arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, ook al is het vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst, in strijd is met de wet. En waarschijnlijk ook in strijd met de Europese regelgeving. Daarom spande hij met hulp FNV Bondgenoten een rechtszaak aan. In eerste instantie is de zaak voor het lid door de vakbond gewonnen bij de kantonrechter en heeft hij zijn salaris doorbetaald gekregen tot juli 2012. De werkgever ging in Hoger Beroep. Het Hof wees de vordering alsnog af, omdat de werknemer de vaststellingsovereenkomst had getekend. De druiven waren zuur. De projectleider moest vervolgens zijn salaris van januari tot juli 2012 terugbetalen. Hij heeft nu geen baan, terwijl zijn werk bij de jachtbouwer door een ander is ingenomen.
FNV Bondgenoten verwacht over ongeveer een jaar een uitspraak van de Hoge Raad.
Hoe zit het met het recht op een vast contract na tijdelijke contracten?
Door het Sociaal Akkoord dat in april 2013 werd afgesloten, staat er veel te veranderen op het gebied van flexwerk. In het begrotingsakkoord is de ingangsdatum van de veranderingen naar voren gehaald. Zo krijgen werknemers met een tijdelijk contract vanaf 1 juli 2014 sneller recht op een vast contract. Een belangrijke maatregel op het gebied van flexwerk is de wijziging van de ketenbepaling. Nu mag een werknemer nog drie jaar lang in dienst worden gehouden op basis van tijdelijke arbeidsovereenkomsten. Na drie jaar dienstverband of na het derde contract krijgt de werknemer automatisch een vast contract. Dit wordt ook wel de ‘3x3-regel’ genoemd. Vinden de plannen uit het sociaal akkoord doorgang, dan kunnen werknemers straks drie tijdelijke contracten krijgen over een periode van maximaal twee jaar. Daarmee kan de ketenbepaling vanaf juli 2014 worden omgedoopt tot de ‘3x2-regel’. Zitten er zes maanden of meer tussen twee tijdelijke contracten, dan begint de ketenbepaling opnieuw. Nu is dat al bij drie maanden.
FNV Bondgenoten helpt werkers voor hun belangen op te komen. FNV Bondgenoten wil Gewoon Goed Werk. Werk met genoeg zekerheid, respect en groei voor iedereen.