Bijna 10% wettelijke normen voor gifresten op groente en fruit te hoog

Daardoor kan het zijn dat groente en fruit in de winkelschappen voldoet aan de wet terwijl er wel gezondheidsrisico's zijn. Dat blijkt maandag uit een onderzoek van Milieudefensie en foodwatch op basis van cijfers van de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA).

Van de 957 onderzochte wettelijke normen voor producten zijn er 89 (ruim negen procent) onveilig bevonden: de wettelijke Maximum Residu Limiet (MRL) laat dan een overschrijding van de gezondheidsnorm toe en beschermt de consument dus niet. Dit blijkt uit het rapport dat Milieudefensie en foodwatch vandaag naar buiten brengen. 

In 2010 adviseerde het RIVM de overheid al onderzoek te doen naar het herzien van de wettelijke toegestane normen. Periodiek past het RIVM de gezondheidsnormen aan vanwege ons veranderende dieet. Als een bepaalde vrucht vaker gegeten wordt krijg je het gif daarop vaker binnen en mag er minder op zitten om aan de gezondheidsnorm, de zogenaamde Acute Referentie Dosis (ARfD), te voldoen.

”Aangezien de wettelijke normen voor deze producten niet zijn aangepast, is er een categorie producten ontstaan die aan de wet voldoet, maar die wel gezondheidsrisico's geeft,” aldus Hans Berkhuizen, directeur van Milieudefensie. “Dat is onacceptabel, de wettelijk norm is juist bedoeld om elk gezondheidsrisico voor de consument uit te sluiten.”

Er is sprake van forse overschrijdingen. Zo wordt de gezondheidsnorm bij perziken voor baby's bijna tien keer overschreden. Berkhuizen: “De overheid weet dit al sinds 2010. Het is dan ook de hoogste tijd om in te grijpen.” Volgens Milieudefensie en foodwatch moeten de wettelijke normen strenger om de gezondheid van consumenten te beschermen.

Daarnaast moet de NVWA op korte termijn de bevoegdheid krijgen om in te grijpen als de gezondheidsnorm wordt overschreden, ook als het product aan de (onveilige) wet voldoet. Nu grijpt de NVWA in die gevallen niet in. De organisaties vinden dat volkomen onacceptabel. De consument blijft dan onbeschermd achter. 

In het onderzoek zijn 135 gevallen van gezondheidsrisico's aangetoond voor verschillende risicogroepen. Het gaat om allerlei soorten landbouwgif met diverse mogelijke gezondheidseffecten. Risico's zijn bijvoorbeeld acute effecten als verstoring van de hormoonhuishouding of huid-en oogirritaties, maar ook chronische gevolgen als kanker.

Naast de onveilige wettelijke normen is er ook nog het probleem dat er weinig bekend is van de risico's van het binnenkrijgen van meerdere soorten gif. De huidige wetgeving kijkt geïsoleerd naar één gifsoort op een product. In de praktijk zitten er vaak meerdere gifsoorten op een stuk groente of fruit en eten we meerdere van deze producten per dag.