Volgens de rechtbank leidt de combinatie van het laten werken van Poolse pluksters onder een contract waarover ze niet konden onderhandelen, verplichte huisvesting, verplichte maaltijden van het bedrijf, veel te lange werktijden, verplicht overwerken, een veel te hoge pluknorm en nauwelijks vrije tijd tot de kwalificatie mensenhandel met het oogmerk van economische uitbuiting.
Wim Baltussen, bestuurder FNV: ‘Voor het eerst geeft een rechter aan wat onder mensenhandel moet worden verstaan. Het wetsartikel dat over mensenhandel gaat is nogal breed geformuleerd. Maar door deze uitspraak is het nu volstrekt duidelijk welke misstanden gezamenlijk tot mensenhandel leiden, juridisch gezien. Dat is pure winst.’
Verdellen heeft volgens de rechter van juli 2009 tot en met augustus 2012 zes Poolse pluksters uitgebuit. Ze hadden geen keuzevrijheid over hun contract, arbeidstijden, huisvesting, vrije tijd en waar ze aten. Dat maakten ze dermate afhankelijk dat er sprake was van mensenhandel.
Baltussen wijst erop dat veel van deze misstanden ook elders in de agrarische sector voorkomen.
‘Werkgevers zijn vanaf nu gewaarschuwd. Ze kunnen hier maar beter direct mee stoppen omdat ze anders de kans lopen voor mensenhandel te worden veroordeeld.’
Afroommodule
Prime Champ had ook een systeem ontwikkeld waardoor de Poolse pluksters minder verdienden dan waar ze recht op hadden. Dat gebeurde volgens wat het bedrijf noemde de ‘afroommodule’. Volgens de rechtbank is hiermee bewezen dat Prime Champ en haar (oud-)directeur Verdellen zich ook schuldig maakten aan uitbuiting en valsheid in geschrifte. Verdellen heeft altijd beweerd dat hij niet op de hoogte was van de afroommodule, want het systeem was bedacht door de financieel directeur en gebouwd door een freelance IT-specialist. Maar volgens de rechter was Verdellen er als algemeen directeur wel medeverantwoordelijk voor.
Hoger beroep
Het OM had 4,5 jaar tegen Verdellen geëist. De rechtbank vond het feit dat het heel lang heeft geduurd voordat het proces begon een reden om een lagere straf uit te spreken. De boete van 150.000 euro die het OM nog van Verdellen had geëist halveerde de rechtbank. Een verbod om vijf jaar een bedrijf te mogen leiden, zoals het OM wilde, vond de rechter niet nodig.
De advocaat van Verdellen liet direct na het vonnis weten in hoger beroep te gaan. ‘Mijn cliënt heeft altijd beweerd dat hij niets verkeerds heeft gedaan. Daarom had ik om vrijspraak gevraagd. Welke straf dan ook is dus reden voor hoger beroep.’