3,5 miljoen huishoudens lopen financiële risico’s

Daarnaast maakt vier van de vijf Nederlanders geen overzicht van de toekomstige uitgaven en houdt een kwart van de Nederlanders nooit bij waar het geld blijft. Nog eens een kwart van de Nederlanders staat iedere maand rood en meer dan een derde heeft een (niet-hypothecaire) lening. Dit blijkt uit het Nibud-onderzoek Geldzaken in de Praktijk dat op donderdag 12 november wordt gepresenteerd tijdens het 30-jarig jubileumsymposium van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting.

Het Nibud concludeert dat 3,5 miljoen huishoudens financiële risico’s lopen. Vooral onbezorgde, impulsieve mensen die op vermaak zijn gericht en carrièregerichte mensen die luxe en status belangrijk vinden, bevinden zich financieel gezien vaker in de gevarenzone.

Geen overzicht maakt financieel kwetsbaar
Nooit bijhouden waar het geld blijft, geen begroting maken en alleen sparen als er geld overblijft. Het Nibud is geschrokken van het hoge aantal mensen dat geen inzicht en overzicht heeft over zijn geld en daardoor financieel kwetsbaar is. Zo zegt 20% van de huishoudens geen geld achter de hand te hebben om een grote uitgave, zoals een wasmachine, direct te kunnen betalen.

Vergeleken met de bedragen die het Nibud adviseert achter de hand te hebben, blijkt de helft van de Nederlanders te weinig spaargeld te hebben. Vooral alleenstaanden en alleenstaande ouders hebben moeite met sparen.

Bijna 60% ervaart lening als last
Een kwart van de huishoudens staat maandelijks rood, vooral mensen tussen de 35 en 44 jaar hebben moeite hun inkomsten en uitgaven in balans te houden. Ook heeft meer dan een derde van de Nederlanders een lening. Tweederde van de leners had achteraf gezien liever minder geleend en 58% ervaart de lening als last. Vooral hoge bedragen worden als last ervaren. De meeste mensen lenen voor een auto, een verbouwing of een studie.

Goed omgaan met geld maakt gelukkig
Om financieel zelfredzaam te zijn is het belangrijk dat de inkomsten en uitgaven in balans zijn zodat er geen grote tekorten ontstaan. Bijna 4 op de 10 huishoudens heeft moeite met rondkomen. Mensen die moeite hebben met rondkomen hebben doorgaans weinig overzicht in hun inkomsten en uitgaven, controleren amper hun afschrijvingen en zijn slordig in het ordenen van belangrijke papieren.

Het onderzoek Geldzaken in de Praktijk toont duidelijk aan dat grip, inzicht en overzicht over de financiën belangrijk zijn om financieel zelfredzaam te zijn. Daarnaast blijkt uit het onderzoek dat mensen die goed omgaan met geld gelukkiger zijn dan mensen die dat niet doen.

Onbezorgde, impulsieve mensen en carrièregerichte individualisten
Het Nibud maakt zich het meest zorgen om twee type consumenten: de onbezorgde, impulsieve consument die vooral streeft naar een plezierig comfortabel leven en de carrièregerichte individualist die gericht is op status, risico en spanning. Zij zijn financieel kwetsbaar door hun overtuigingen en waarden ten aanzien van geld. De onbezorgde consument geeft makkelijk geld uit, heeft relatief veel schulden en betalingsachterstanden en weinig spaargeld. Hij heeft vaak een laag inkomen en heeft moeite met rondkomen.

De carrièregerichte individualist heeft ook moeite met rondkomen maar heeft een gemiddeld inkomen. Hij vindt luxe belangrijk en laat zich gemakkelijk verleiden bepaalde uitgaven te doen. Hij is consumptiegericht en is geneigd boven zijn stand te leven. Hij heeft vaker schulden en geen spaargeld

3,5 miljoen huishouden lopen financiële risico’s
Het hoge aantal huishoudens, 3,5 miljoen, dat het risico loopt om financiële tegenvallers niet te kunnen opvangen baart het Nibud zorgen. Zeker in deze economisch onzekere tijd, waarbij banen op de tocht staan, is de kans groot dat het aantal mensen met geldproblemen stijgt.

Naast de al bekende risicogroepen, zoals huishoudens met een laag inkomen, gaat het Nibud zich ook speciaal richten op de onbezorgde, impulsieve consument en de carrièregerichte individualist. Het instituut hoopt met andere partijen, zoals banken, beleidsmakers, scholen en overheden, veelal vertegenwoordigd in het platform CentiQ waartoe ook het Nibud behoort, een manier te vinden om bij deze groepen een bewustzijn te creëren voor de financiële risico’s die zij lopen.

Consumenten die vragen hebben over hun eigen financiën kunnen Nibud bellen met het gratis Nibud-nummer, 0800 — 221 21 21. Iedere werkdag zitten daar voorlichters klaar om mensen met hun geldvragen te helpen.

Achtergronden bij het onderzoek
Het onderzoek is uitgevoerd met een digitale vragenlijst. De respondenten zijn afkomstig van het StemPunt-panel van het onderzoeksbureau Motivaction. In totaal hebben in mei 2009 1244 personen aan dit onderzoek deelgenomen.